Sytuacja ekonomiczna Polaków przez nich samych określana jest jako przeciętna. Większość nie posiada żadnych oszczędności. Według badania Polacy na granicy wypłacalności, żyjemy od pensji do pensji. Podstawowe koszty życia realizujemy z bieżących dochodów, a nie z odłożonych pieniędzy. 64% ankietowanych deklaruje, że wysokość ich zarobków pokrywa się z wydatkami, wśród których najczęstsze to jedzenie, ubrania oraz prezenty dla najbliższych. Na dalszy plan natomiast schodzą opłaty stałe, takie jak czynsz czy rachunki za media. Znalezienie w domowym budżecie dodatkowych środków na oszczędzanie czy inwestycje okazuje się niemożliwe.

Czym skorupka za młodu…

Jedną z przyczyn takiej sytuacji jest m.in. niekompletna edukacja. W systemie szkolnym brakuje zajęć, które już od najmłodszych lat uczyłyby zarządzania własnym budżetem. Od 1 września 2012 roku, w szkołach ponadgimnazjalnych podstawy przedsiębiorczości realizowane są w zakresie minimalnym. Natomiast w liceach na przedmiot ten, przeznaczonych jest zaledwie 60 godzin, czyli ponad cztery razy mniej niż chociażby na wychowanie fizyczne. – Jako rodzice warto byśmy sami pokazywali dzieciom, w jaki sposób mądrze oszczędzać pieniądze. Jeśli chodzi o młodsze pociechy, rozpocznijmy od dawania im regularnego kieszonkowego. Sprawdźmy na co wydają te pieniądze i tłumaczmy, że warto część z tej sumy odkładać, np. za zakup wymarzonej zabawki. Zachętą może być obietnica dołożenia brakujących pieniędzy. W ten sposób dziecko wyrobi w sobie nawyk oszczędzania i dostrzeże korzyści z niego płynące – radzi Jarosław Sadowski, ekspert Expander Advisors. – Starsze dzieci warto zaznajamiać natomiast z produktami bankowymi. Jednym z nich jest konto młodzieżowe, do którego może zostać wydana karta. Nie zapominajmy jednak o ustaleniu limitów, które zabezpiecza nas przed młodzieńczą beztroską. W ten sposób nauczymy dziecko nie tylko planowania budżetu oraz oszczędności, ale zapoznamy je też z podstawami bankowości. To solidne fundamenty, które w przyszłości okażą się dla dziecka bardzo pożyteczne – mówi Sadowski.

Przykład płynie z góry

Oprócz edukowania najmłodszych warto pomyśleć także o zmianie własnego myślenia o finansach. Najważniejsze jest zrozumienie potrzeby oszczędzania i konsekwentne gromadzenie nawet drobnych środków. W dalszej kolejności powinniśmy rozwinąć także wiedzę na temat produktów inwestycyjnych. Jest to o tyle istotne, że obecnie na tych najprostszych produktach, takich jak lokaty bankowe, nie uzyskamy zbyt wysokich zysków. – Ważne jest przede wszystkim to, aby produkt był dostosowany do potrzeb klienta. Jakich zysków on oczekuje i jakie ryzyko jest gotowy podjąć. Poza tym konieczne jest uwzględnienie okresu na jaki jest on gotów zamrozić pieniądze – radzi Jarosław Sadowski.

Zmiana spojrzenia na domowy budżet pozytywnie odciśnie się nie tylko na naszej kondycji finansowej, ale również na przyszłych działaniach dzieci. Jedną z podstawowych technik nauki jest dla nich naśladowanie starszych. Biorąc przykład z rodziców, same zaczną rozsądniej podchodzić do kwestii finansowych, co na pewno zaprocentuje w przyszłości.