Lateralizacja czyli proces, w wyniku którego kształtuje się dominacja jednej połowy ciała nad drugą zaczyna się w okresie niemowlęcym, ale w zasadzie już noworodki – gdyby umiały - chętniej posługiwałyby się jedną, dominującą u nich ręką.

Pod koniec pierwszego roku życia już dość wyraźnie widać, której rączki dziecko chętniej używa.. Jeżeli to w lewej trzyma łyżkę, kubeczek czy zabawkę może to być (ale nie musi!) zapowiedź leworęczności. Dopiero w okolicy trzeciego roku życia można stwierdzić, czy dziecko jest leworęczne: nie tylko do różnych czynności (rysowania, mycia zębów, jedzenia) chętniej używa lewej ręki, ale i kopie piłkę lewą nogą, wchodząc po schodach najpierw na stopniu stawia lewą nogę, a przez dziurkę od klucza czy lunetę spogląda lewym okiem.

Zazwyczaj w tym momencie rodzice wpadają w panikę i próbują na siłę „przestawiać” dziecko na prawą rękę. W efekcie takich działań u dziecka mogą pojawić się zaburzenia emocjonalne, spadek poczucia własnej wartości, czasem nawet jąkanie.


„Przestawianie” przynosi więcej szkody, niż pożytku, lepiej więc pomóc dziecku zaakceptować jego „inność” i przezwyciężyć trudności, jakie ona z sobą niesie:

1. Koniecznie poinformujmy nauczycielkę w przedszkolu czy szkole o tym, że nasze dziecko jest leworęczne – musi ona zadbać o to, by maluch siedział po lewej stronie ławki, miał odpowiednio ułożony zeszyt i nauczył się prawidłowo trzymać pióro czy długopis.

2. Lampka na biurku dziecka musi stać po jego prawej stronie.

3. To normalne, że dzieci leworęczne piszą nieco wolniej i mniej starannie, niż praworęczne. Często posługują się tzw. pismem lustrzanym, szlaczki i figury geometryczne rysują od strony prawej do lewej, czasem odwracają kolejność liter lub cyfr (piszą „34” zamiast „43” lub „sok” zamiast „kos”). Zarówno nauczyciele, jak i rodzice muszą wykazać zrozumienie i dużo cierpliwości w pracy z dzieckiem leworęcznym.

4. W sklepach dostępne są odpowiednio skonstruowane pióra dla osób leworęcznych – warto je kupić, bo bardzo pomagają w nauce pisania.

Jeżeli dziecko jest zlateralizowane lewostronnie czyli ma wyraźnie sprawniejszą lewą połowę ciała, musimy się z tym pogodzić. Czasem jednak bywa tak, że maluch ma wprawdzie sprawniejszą lewą rękę, ale np. lepiej widzi i słyszy na prawe oko i ucho.

Taka niezgodność może powodować pewne problemy (w nauce pisania, czytania, a także kłopoty z koncentracją i logicznym myśleniem) i wówczas potrzebna jest pomoc psychologa i stosowanie ćwiczeń poprawiających współdziałanie obu półkul mózgowych.

Podstawowym celem będzie tu dążenie do jednorodnej lateralizacji (lewo – lub prawostronnej). Z pomocy psychologa powinniśmy skorzystać również wtedy, gdy dziecko ma kłopoty z koordynacją ruchową (niezgrabnie skacze, rzuca i łapie, nie ma poczucia rytmu, boi się huśtania).