Okres ząbkowania to niezwykłe wydarzenie w życiu malucha i jego rodziców. Przeżywają go tak jak pierwszy uśmiech czy słowo, choć często wiąże się z nieprzespanymi nocami. Wraz z pojawieniem się pierwszego ząbka rodzice powinni rozpocząć naukę mycia zębów. Z tego powodu przygotowaliśmy kilka praktycznych wskazówek na temat pielęgnacji jamy ustnej u dzieci.
Pierwsze ząbki, tzw. mleczaki, najczęściej pojawiają się około 6 miesiąca życia dziecka. Pozwalają one maluchowi na odkrywanie coraz to nowych pokarmów. Oprócz mleka mamy w skład diety niemowlaka wchodzą wtedy m.in. herbatki, soki oraz słoiczkowe obiadki. Wszystkie te produkty są źródłem cukrów, które mogą przyczynić się do powstania i rozwoju próchnicy. Nie wszystkie z nich mają jednak negatywny wpływ na zęby. Cukry znajdujące się naturalnie w pokarmach mają niewielkie znaczenie dla rozwoju szkodliwych bakterii w jamie ustnej. Duże niebezpieczeństwo stanowią natomiast te, które są sztucznie dodawane do napojów oraz do żywności, czyli wchodzące w skład soczków i napojów owocowych, gotowych posiłków, etc. Dlatego już od pojawienia się pierwszego ząbka nauka dzieci, jak pielęgnować ząbki, jest bardzo ważna.
Próchnica zębów jest chorobą, której można uniknąć. Dlatego pediatrzy i stomatolodzy zalecają, aby pielęgnację zębów mlecznych rozpocząć możliwie jak najwcześniej. Praktyka pokazuje, że wczesna pielęgnacja zębów nie jest jednak powszechnie praktykowana. Nawet jeśli rodzice chcą rozpocząć lekcje szczotkowania ząbków u dziecka, często borykają się z wieloma problemami. Większość past do zębów, ze względu na skład, nie nadaje się bowiem dla niemowlaków. Normalna szczoteczka do zębów, nawet ta z miękkim włosiem, jest zazwyczaj odczuwalna przez dziecko jako nieprzyjemna. Czyszczenie zębów palcem, szmatką lub patyczkiem z watą nie usuwa natomiast skutecznie płytki nazębnej.
Pierwsze ząbki powinny być właściwie pielęgnowane nie tylko ze względu na niebezpieczeństwo pojawienia się próchnicy. Rezerwują one bowiem miejsce dla zębów stałych, które mają służyć dziecku przez całe jego życie. Poniżej przedstawiamy praktyczne porady jak właściwie pielęgnować mleczaki u niemowlaka.
1. Zadbajcie o właściwe nawyki żywieniowe u dziecka. Proponujcie maluchowi produkty z niską zawartością cukru. Nie uczcie go jedzenia słodyczy. Przed spaniem ani kiedy budzi się w nocy, nie podawajcie maluchowi słodkich napojów, zamiast tego zaproponujcie mu wodę. To czego dziecko nie zna, nie kusi go, poza tym woda lepiej ugasi pragnienie.
2. Zwracajcie uwagę na skład pasty do zębów, której używacie. Stosujcie takie o łagodnym zapachu i smaku. Pasta dla niemowlaków powinna być delikatna w użyciu, czyli zawierać łagodnie czyszczący żel krzemionkowy, o niskim współczynniku ścieralności szkliwa (na opakowaniu zapisane jako RDA = ok. 25) oraz wysoką zawartość ksylitolu, hamującego rozwój bakterii. Nie powinny się w niej jednak znajdować: mentol, fluor oraz barwniki i substancje konserwujące. Pamiętajcie, że niemowlaki nie mają jeszcze wyrobionego nawyku prawidłowego wypluwania.
3. Potraktujcie mycie zębów jak zabawę. Wykorzystajcie zmysł dotyku. Pomoże wam, w tym np. silikonowa szczoteczka do zębów z bardzo miękkimi włoskami. (zwróćcie uwagę by szczoteczka była wykonana z wysokiej jakości silikonu.) Można nabyć je w aptekach, często w pakiecie z pastą do zębów dla niemowląt.
4. Razem z waszą pociechą myjcie zęby systematycznie, dwa, trzy razy dziennie. Myjąc ząbki dziecku możecie opowiadać różne historie bądź puszczać relaksujące melodie tak, by miało ono z tym związane przyjemne skojarzenia.