Ogromna radość młodych rodziców przeplatana jest z niepokojem o dobre samopoczucie maleństwa. W jaki sposób postępować z noworodkiem? - to pytanie najczęściej zadają sobie kobiety, które po raz pierwszy zostają mamami. Chcą one w jak największym stopniu samodzielnie wychowywać pierwszego potomka - bez nadmiernego udziału babć, cioć i pozostałych, niezwykle skorych do pomocy osób.
Czynnikiem, który sprawia młodym rodzicom dość dużo problemów, jest dbałość o skórę kilkudniowego noworodka. Skóra maluszka, który opuścił bezpieczne łono matki już od pierwszych chwil narażona jest na różne bodźce zewnętrzne: zanieczyszczone powietrze, przylegającą mokrą pieluszkę, „drapiące" ubranka oraz używane do ich prania detergenty. Często pojawiają się pytania - jak wykonywać codzienne zabiegi pielęgnacyjne, aby skóra maleństwa miała piękny i zdrowy wygląd?

Przewijanie to czynność, którą rodzice będą musieli wykonywać wielokrotnie w ciągu dnia, dlatego miejsce gdzie będzie zmieniana pieluszka powinno być starannie przygotowane. Noworodek ma bardzo wrażliwą skórę, dlatego zmiana pieluszki połączona z myciem oraz stosowaniem specjalnych kremów ochronnych powinna mieć miejsce kilkanaście razy w ciągu doby (przeciętnie 8-12 razy). Pomiędzy zdjęciem zużytej pieluszki a założeniem
nowej warto przez kilka minut „wietrzyć" pośladki malucha - zabieg ten pomoże
uniknąć pieluszkowego zapalenia skóry.

Pierwsza kąpiel noworodka w domu zapada rodzicom na długo w pamięci, gdyż uczuciu niezwykłej ekscytacji towarzyszy obawa czy dziecku nie stanie się krzywda, czy maluch się nie zachłyśnie? Podczas kąpieli nie można wyziębić organizmu
maluszka, dlatego ważne jest, aby woda była odpowiednio ogrzana (37-38 st. C), a temperatura w pomieszczeniu nie była niższa niż ok. 24 st. C. Dobrze jest położyć na dnie wanienki pieluszkę tetrową lub podkładkę z gąbki Po kąpieli należy szybko osuszyć i ubrać umyte dziecko, aby nie wyziębić organizmu.

Pielęgnacja pępka. Pępowina, za pomocą której dziecko jest połączone z łożyskiem, jest zaciskana i odcinana przez położną tuż po porodzie. Przez następne kilkanaście dni przy brzuszku dziecka pozostaje uschnięty kikut pępowiny, który należy codziennie smarować gencjaną na spirytusie lub 70% spirytusem. Zakażenie kikuta, które objawia się zaczerwienieniem, obrzękiem, sączeniem i/lub ropną wydzieliną, wymaga pilnej konsultacji lekarskiej.

Jakie objawy skórne mogą wzbudzać niepokój młodych rodziców? Jednym z niepokojących objawów, które mogą pojawić się kilka dni po urodzeniu są pleśniawki, za pojawienie których odpowiedzialne są grzyby o nazwie Candida albicans, dość często zasiedlające błony śluzowe jamy ustnej u niemowląt. Sprzyja temu duża podaż słodkiego pokarmu - np. żywienie wyłącznie mlekiem. Walka z pleśniawkami bywa żmudna, ale na szczęście, najczęściej skuteczna. W przypadku wystąpienia wyżej wymienionych objawów warto podawać maluchowi witaminę C w kroplach oraz pędzlować pleśniawki wodnym roztworem gencjany.

W następstwie nieprawidłowej pielęgnacji powstają potówki. Czynnikiem sprzyjającym ich występowaniu jest maceracja naskórka w wyniku przegrzewania (szczelne okrywanie i zakładanie nieprzewiewnych ubrań). Na szczęście w większości przypadków potówki ustępują samoistnie. Nasilone łuszczenie skóry głowy noworodka zwane ciemieniuchą nie powinno martwić młodych rodziców - mimo, że wygląda nieco nieestetycznie. Objaw ten także jest spowodowany zaburzeniami czynności niezbyt dobrze jeszcze wykształconych gruczołów łojowych. Warto delikatnie myć głowę szamponem przeznaczonym specjalnie dla niemowląt oraz wcierać w skórę głowy preparaty zmiękczające łuski. Można je także usuwać za pomocą miękkiej szczoteczki, uważając aby nie uszkodzić skóry.

Inną dolegliwością skórną dokuczającą dzieciom w pierwszych dniach życia jest rumień toksyczny - czyli małe czerwone plamki pojawiające się nagle na dużych powierzchniach ciała. Przeważnie rumień toksyczny jest wynikiem kontaktu bardzo
wrażliwej skóry noworodka z tkaninami oraz zawartymi w nich resztkami toksycznych środków chemicznych, w których bielizna malucha była wyprana.

Istotnym sposobem profilaktyki rumienia toksycznego jest stosowanie do prania wyłącznie produktów, które nie zawierają wybielaczy chemicznych, rozjaśniaczy optycznych oraz wspierających je aktywatorów TAED. Najlepszym rozwiązaniem jest
pranie ubranek noworodka w specjalistycznych proszkach do prania.

W związku z obniżoną odpornością oraz niedojrzałością gruczołów łojowych skóry dziecka, należy dbać o odpowiedni poziom higieny i bezpieczeństwa. Wszystkie produkty używane do pielęgnacji, które mają kontakt z delikatną skórą noworodka, powinny posiadać odpowiednie atesty i rekomendacje zaufanych instytucji medycznych np. Instytutów Pediatrii, Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie oraz Polskiego Zakładu Higieny. Najlepiej używać preparatów z adnotacją produkt hipoalergiczny umieszczoną na opakowaniu - gwarantuje to wybór najbezpieczniejszego artykułu, także dla malucha ze skłonnością do alergii.