Kreatywność to termin, który w ostatnim czasie stał się niezwykle popularny. Obecnie jest to ważna kompetencja wymagana już nie tylko w zawodach związanych ze sztuką, mediami czy reklamą, ale również w szeroko rozumianym biznesie. Czym więc jest kreatywność i czy są skuteczne sposoby na jej rozwijanie?
Kreatywność pożądana jest zarówno u programistów, finansistów oraz menedżerów wysokiego szczebla, ponieważ przydaje się w rozwiązywaniu problemów oraz niebanalnym poszukiwaniu optymalnych rozwiązań. W wielu firmach jest to podstawowa kompetencja wymagana u wszystkich pracowników. Warto więc zadbać o jej rozwijanie ponieważ nabiera ona coraz większego znaczenia w realiach XXI wieku.
Czym właściwie jest kreatywność?
To umiejętność nieszablonowego oraz efektywnego rozwiązywania problemów i zadań. Objawia się w twórczym, elastycznym myśleniu, czy gotowości do tworzenia nowych, oryginalnych pomysłów. Osoba myśląca w ten sposób potrafi dostosować się do każdej sytuacji. Brzmi jak definicja geniuszu, okazuje się jednak, że umiejętności twórczego myślenia można się nauczyć. - Wbrew obiegowej opiniijest to cecha nabyta, nie wrodzona, dlatego poprzez różnego rodzaju techniki i ćwiczenia możemy ją odpowiednio rozwijać. Oczywiście są osoby, które mają naturalne predyspozycje, ale nawet one muszą cały czas rozwijać i trenować swoją kreatywność, aby nie zaczęła zanikać. Jednym z bardziej istotnych elementów tej kompetencji jest abstrakcyjne myślenie, które kształtuje się wraz z wiekiem i jest bardzo ważne w rozwoju umysłowym człowieka, warto więc już od najmłodszych lat wspierać jego kształtowanie. Jest to o tyle istotne, że kreatywność jest niezwykle przydatna w życiu. Dzięki niej łatwiej rozwiążemy problem, rozszerzymy repertuar własnej pomysłowości, skojarzeń, czyli przede wszystkim zwiększymy swój potencjał twórczy - mówi Sławomir Wolniak, ordynator Kliniki Psychiatrycznej i Terapii Uzależnień Wolmed w Dubiu k. Bełchatowa.
Rozwijanie kreatywności w szkole
Dzieci z natury są bardzo dociekliwe i myślą nieszablonowo, dlatego warto wiedzieć jak podsycać ich twórczość i dobrze wykorzystać rodzący się potencjał. Co prawda nie ma jednej recepty na to, by rozwinąć w dziecku kreatywność, ale istnieje szeroki wachlarz skutecznych metod, które mogą nam w tym pomóc. Wiele z nich stosuje się już w edukacji, która odchodzi od schematycznego sposobu nauczania i nacisku na wbijanie dzieciom do głów regułek na rzecz kreatywnych i ciekawych ćwiczeń np. na zajęciach prowadzonych metodą projektu. - Na matematyce z powodzeniem łączymy twórcze myślenie z logicznymi zadaniami m.in. dzięki projektom, które skutecznie aktywizują dzieci do kreatywnego działania. W trakcie nietypowych ćwiczeń dzieci są wyjątkowo aktywne i wychodzą poza ramowe myślenie np. poprzez wyszukanie symetrii w meblach czy elementach wyposażenia klasy. Ponadto projekt wymusza działanie zespołowe i współpracę w grupie, w której powstaje wiele inspirujących pomysłów. Na takich lekcjach nawet słabsze dzieci mogą wykazać się umiejętnościami, dlatego jest to bardzo lubiana przez uczniów forma zajęć. Sprawdza się ona wyjątkowo dobrze szczególnie na etapie wczesnoszkolnym, gdy maluchy dopiero zaczynają wkraczać w świat szkolnych zajęć - opowiada Ewa Szelecka, nauczycielka matematyki w szkole podstawowej oraz ekspert Wydawnictwa Klett, drugiego co do wielkości wydawcy edukacyjnego w Europie.
Sposoby na rozwijanie twórczego myślenia w domu
Możemy również z powodzeniem pomagać dziecku w nabywaniu twórczych kompetencji w domu - Wystarczy wspólnie organizować sobie czas z ćwiczeniami i zabawami, które nie tylko wspomogą twórcze myślenie, ale przełożą się również na szkolne wyniki. Przykładowo możemy razem z dzieckiem wykonywać zadania domowe np. wyszukując odpowiedniki brył matematycznych w świecie realnym lub pobudzać wyobraźnię dziecka prosząc je o dokończenie historyjki, rozwiązanie zagadki, quizu. Z pomocą przyjdą również dostępne przez Internet gry edukacyjne i logiczne, które bardzo lubią dzieci. Dzięki temu w miły i przyjemny sposób połączymy edukację z zabawą - mówi Ewa Szelecka, nauczycielka matematyki w szkole podstawowej oraz ekspert Wydawnictwa Klett.
Gry a twórcze myślenie dzieci
Okazuje się również, że w rozwoju kreatywnego myślenia pomagają gry wideo. Jak wynika z badań przeprowadzonych na dwunastolatkach w Stanach Zjednoczonych, dzieci, które grały właśnie w tego typu gry wykazywały większą kreatywność, kiedy ich zadaniem było narysowanie obrazków i wymyślanie historii. Bez znaczenia natomiast dla tych zdolności było korzystanie z komputerów, Internetu czy telefonów komórkowych w zakresie aktywności innej niż gry.
Światowy trend w edukacji, oparty na wykorzystywaniu gier do nauczania rozwija się już od 2003 roku. Wtedy to amerykański badacz James Gee zaczął opisywać ich wpływ na rozwój poznawczy (The Horizon Report 2011). Od tej pory nastąpiła prawdziwa eksplozja zainteresowania grami. - Gry komputerowe pozwalają rozwijać kompetencje, które dla ludzi XXI są kluczowe - umiejętność przetwarzania informacji, globalnego komunikowania się oraz zarządzania procesem uczenia. Wiele programów i aplikacji edukacyjnych bawiąc, uczy niezwykle efektywnie. Często maluchy są tak zaabsorbowane programami wzorowanymi na grach komputerowych, że nawet nie uświadamiają sobie procesu uczenia się - Robert Kuc, dyrektor wydawniczy Wydawnictwa Klett.
Kreatywność jest nie tylko potrzebna w nauce czy pracy zawodowej, ale także w codziennym życiu. Pomaga w nieszablonowym podejściu do problemów oraz w przystosowywaniu się do realiów szybko zmieniającego się świata. Warto więc zadbać o rozwój tej niezwykle istotnej cechy u dziecka, ponieważ może ona pomóc mu sprostać wymaganiom współczesnej rzeczywistości.